Зерттеуде оқушыларға биология, физика және химия сабақтарын жаратылыстану- ғылыми пән-дері негізінде оқытудың контекстік сипаттағы тапсырмаларды енгізу арқылы жаратылыстану-ғылыми сауаттылықты қалыптастырудың әдістемелік жүйесін енгізу тәжірибесі берілген. Зерттеу тақырыбы-ның өзектілігі қазіргі қоғамның оқушылардың функционалдық сауаттылығын, оның ішінде жаратылыстану-ғылыми сауаттылығын қалып- тастыруға ерекше назар аударуына байланысты.

Жаратылыстану ғылымының сапасын арттыру құралдарының бірі ретінде оқушыларды оқытуда қолданбалы компоненттің рөлі көрсетілген. Ресей Федерациясы мен Қазақстан Республикасының білім беру жүйесіне қолданбалы компонентті іске асыру проблемалары анықталды.

Зерттеудің мақсаты жаратылыстану-ғылыми сауаттылықты қалыптастыру құралдарының бірі ретінде 7-9 сыныптарда биология, физика, химия сабақтарында контекстік тапсырма- ларды пайдалану негізінде жаратылыстану-ғылыми сауаттылықты қалыптастырудың әдістемелік жүйесін енгізудің тиімділігін дәлелдеуге байланысты. Зерттеуде оқушыларға арналған контекстік тапсырмалардың мысалдары көрсетілген. Мектеп оқушыларының жаратылыстану-ғылыми сауаттылығын дамыту үшін контекстік тапсырмаларды пайдалану мүмкіндігі негізделген. Пән мұғалімдерінің контекстік тапсырмаларды өз бетінше құрастыру әдістемесі және тапсырмаларды шешудің жалпы теориясына негізделген және ақпаратпен жұмыс істеу тәсілдеріне байланысты тәсілдер мен әдістердің вариатитілігімен ерекшеленетін интегративті контекстік тапсырмаларды шешуге үйрету әдістемесі сипатталған. Эмпирика- лық деректер негізінде жаратылыстану-ғылыми сауаттылықты қалыптастырудың әдістемелік жүйесінің тиімділігі көрсетілген.

Ұсынылған зерттеудің практикалық маңыздылығы биология, физика, химия сабақ- тарында қолданылуы мүмкін контекстік тапсырмалардың ерекше белгілері көрсетіл- гендігінде. Контекстік тапсырмалардың ұсынылған мысалдары оқу жоспарының тақыры- бына сәйкес сабақтың кез келген кезеңіне енгізілуі мүмкін, сондықтан сабақтың дәлелді бөлігінде де, негізгі бөлімінде де, сабақ аяқталғаннан кейін материалды меңгеру нәтижелерін

тексеру барысында да пайдаланылуы мүмкін. Зертханалық жұмыс сияқты қызметті ұйымдастыру нысанына қарағанда контекстік тапсырмаларды қолдану педагогтың, сондай- ақ жабдықтардың уақытша шығындарын талап етпейді. Бұл қосымша сабақтар ұйымдас- тырмай, оқу жоспары аясында контекстік тапсырмаларды пайдалануға мүмкіндік береді.

Ұсынылған зерттеудің қорытынды бөлігінде 7 және 9 сыныптардағы сабақтардағы контекстік тапсырмаларды қолдану нәтижелері көрсетілген, сипатталатын әдістемелік жүйенің тиімділігі негізделген. Сондай-ақ, контекстік тапсырмалар PISA құралдарының бір бөлігі болып табылатын-дықтан, практикалаушы педагогтар үшін қолданыстағы тапсырмаларды да, олардың өздері анықтаған контекстік тапсырмалар негізінде құрастыруға мүмкіндігі бар тапсырмаларды да пайдалану мүмкіндігі негізделген. Бұдан басқа, контекстік тапсырмаларды пайдалану оқушылар алатын білім берудің халықаралық стандарттарға сәйкестігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді, бұл білім беру сапасын арттыру шеңберінде оқушылар үшін жаңа мүмкіндіктер ашады.