Журнал саясаты

«Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Жаратылыстану-география ғылымдары сериясы» журналының редакциялық саясаты

Редакционная саясат (PDF)

Абай атындағы ҚазҰПУ Хабаршысы. Жаратылыстану-география ғылымдары сериясы» журналы (бұдан әрі – журнал) жылына 4 рет келесі белгіленген мерзімдерде шығарылады: №1 саны ағымдағы жылдың 29 наурызына дейін, №2 – 29 маусымға дейін; №3 – 29 қыркүйекке дейін және №4 – 29 желтоқсанға дейін.

Журналдың мақсаты. Химия, биология, география және экологияның, сонымен қатар мектепте, колледжде және ЖОО-да жаратылыстану-географиялық пәндерді оқыту әдістемесінің өзекті мәселелерін жариялау.

Журналдың тақырыптық бағыты:

1) «Химия, биология, география және экологияны оқыту әдістемесі»;

2) «Жаратылыстану және география ғылымдарының өзекті мәселелері (Химия, Биология, География, Экология)»

бағыттары бойынша ғылыми зерттеулердің, гранттық жобалардың, диссертациялық жұмыстардың негізгі нәтижелерін жариялау, ғылыми мәселелердің кең ауқымын талқылау. 

Журналдың міндеті: 

• Химия, биология, география және экологияны оқытудың инновациялық әдістері бойынша іргелі және қолданбалы маңызы бар жаңа ғылыми нәтижелерді жариялау;
• Отандық және шетелдік педагогтер мен ғалымдардың кәсіби коммуникациялары үшін кең өріс құру;
• Білім және ғылым саласындағы қазақстандық және шетелдік ғалымдардың жаңа ғылыми зерттеулері туралы ақпарат тарату;
• Педагогтер мен зерттеушілердің халықаралық қауымдастығының назарын қазақстандық ғалымдардың жетістіктеріне, жоғары, орта, жалпы, қосымша және кәсіптік білім беру саласындағы жаңа білім беру технологияларына аудару мақсатында отандық тәжірибені дәріптеу;
• Кәсіби өсуді қамтамасыз ете отырып, ғылыми қоғамның, жас ғалымдардың, магистранттар мен докторанттардың тұрақты қызығушылығын қалыптастыру.

Журналға ғылыми мақалаларды жариялау шарттары:

Корреспондент автор (қолжазбаның авторлық ұжымының арасынан 2 және одан да көп тең авторлары болған жағдайда айқындалған) журналдың келесі нөмірі шыққанға дейін кемінде екі ай бұрын, мақаланың барлық метадеректерін және оның авторларын көрсете отырып журнал сайтына жүктейді. Мақаланың ұсынылатын көлемі – 2500-8000 сөз (авторлар туралы мәлімет, аңдатпа, пайдаланылған әдебиет есепке алынбайды). Мақала мәтініне енгізілетін иллюстрациялар, схемалар, кестелер мәтіннің жалпы көлемінде ескеріледі.

Бір автордың мақаласы (жеке немесе бірлескен авторлықпен дайындалған) журналда күнтізбелік жыл ішінде бір реттен артық жарияланбауы мүмкін. Журналдың бір санында автор тек бір мақала ғана жариялай алады. Мақалалар қазақ, ағылшын және орыс тілдерінде жарияланады.

Барлық ғылыми мақалалар редакциялық кеңестің құрамына кірмейтін, мақаланың тақырыбына неғұрлым жақын ғылыми мамандануы бар тәуелсіз рецензент-ғалымдардың немесе мамандардың міндетті түрде жасырын рецензиялауынан өтеді.

Журналда жариялауға мақұлданған қолжазбаның авторы(лары) Абай атындағы ҚазҰПУ ғылыми журналдарында мақала жариялаудың бекітілген баға прейскурантына сәйкес ақы төлеуге міндетті. Автор төлем туралы түбіртекті журнал редакциясының электрондық поштасына жібереді.

Мақаланың жарияланымға қабылданғанын растамай төлеу жөніндегі шағымдар қаралмайды. Уақтылы төленбеген мақалалар жариялауға қабылданған жағдайда автоматты түрде келесі нөмірге ауысады.  

Журналдың редакциялық алқасы автордан / авторлардан келіп түскен қолжазбаларды қарайды, оларды рецензиялауды ұйымдастырады және қолжазбаны келіп түскен күнінен бастап екі ай ішінде жариялау немесе бас тарту туралы шешім қабылдайды.

Қолжазба бұрын жарияланбаған немесе басқа басылымдарға берілмеген, мәтіннің өзіндік ерекшелігі 75%-дан төмен болмауы (редакция мәтіндік ұқсастықтарды анықтаудың онлайн-жүйелерін пайдалана отырып тексеруді жүзеге асырады), техникалық талаптарға сай келуі және журнал сарапшыларының оң пікірлері болуы тиіс. Редакция мақаланың түпнұсқалығын растайтын қосымша материалдарды ұсынуды сұратуға құқылы. Мақаладағы мәліметтердің дұрыстығына автор / авторлар жауап береді. Мәтіннің өзіндік ерекшелігін арттыру мақсатында техникалық және өзге де жосықсыз әдістермен жазылған мақала қабылданбайды.

Рецензиялау. Рецензиялауды журнал редакциясы жүргізеді, дұрыс рәсімделмеген немесе журнал өлшемдеріне сәйкес келмеген жағдайда мақала авторға қайтарылады. Оң шешім қабылданған жағдайда плагиатқа тексеру жүргізіледі. Түпнұсқалығы 75%-дан төмен болған жағдайда мақала пысықтауға қайтарылады. Түпнұсқалығы 75%-дан жоғары жұмыс қос жасырын рецензиялаудан өтеді (ағылшын грамматикасын тексеруі мүмкін және т.б.). Қажет болған жағдайда автор рецензенттердің ұсыныстары бойынша түзетулер орындайды.

Мұрағаттау және қол жетімділік:

• Журналдың барлық қағаз басылымдары университет кітапханасында, сондай-ақ журнал редакциясында қол жетімді;
• Журнал нөмірлерінің электрондық мұрағаттары университеттің сайтында ҒЫЛЫМ бөлімінде ашық қолжетімді https://bulletin-natgeo.kaznpu.kz/

Журналдың веб-сайтында авторлар мен оқырмандар үшін журналдың қызметі туралы қажетті ақпарат ұсынылған: жариялау шарттары, қолжазбаларды рәсімдеу және журналға ұсыну ережелері, журналды қалыптастыру және қолжазбаларды рецензиялау тәртібі, жарияланым этикасы, редакциялық алқа туралы мәліметтер, ғылыми редактор мен жауапты хатшының байланыс мәліметтері.

Мақала авторлары журналға жұмысымен бірге жариялау құқығын береді. Жарияланған жұмыстың құқық иесі Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті болып табылады.

Қолжазбаның авторлығы қолжазбаны жасауға, ойды қалыптастыруға, мақала жазуға, нәтижелерді түсіндіруге тікелей қатысқан және ғылыми нәтижелерді алуға елеулі үлес қосқан зерттеушілерге тиесілі.

Авторлар өз қолжазбаларына құқықтарын сақтайды, бұл ретте барлығына осы жұмыстың авторлығын міндетті түрде белгілей отырып және осы журналдағы бірегей жарияланымға сілтеме жасай отырып, оларды еркін жүктеуге, қайта пайдалануға, қайта басуға, өзгертуге, таратуға немесе көшіруге рұқсат береді. Журналға сілтеме жасалған кезде осы әрекеттердің барлығына авторлардан немесе баспагерлерден рұқсат талап етілмейді. Авторлар өз мақалаларын басқа дереккөздерде (мысалы, институционалдық мұрағатта, әлеуметтік желілерде және т.б.) оның осы журналдағы түпнұсқалық жарияланымына міндетті түрде сілтеме жасай отырып тарата алады.

Жариялау этикасы:

Журнал ашық қолжетімді ғылыми журналдарға және жариялау этикасы комитетінің стандарттарына (COPE – Committee on Publication Ethics) арналған Principles of Transparency and Best Practice in Scholarly Publishing (ғылыми жарияланымдардың ашықтығы және үздік практикасы қағидаттары) тұжырымдалған қағидаттарды қолдайды және пайдаланады.

Этикаға жат мінез-құлық – авторлардың, редакторлардың немесе баспагерлердің өз мақалаларына шолу жасауға, келісімшарттық және жалған рецензиялауға, ғылыми зерттеулердің нәтижелерін жариялау бойынша агенттік қызметтерге жүгінуге, авторлар құрамын бұрмалауға, жариялауға тәуелсіз қатысуға байланысты әрекеттері жалған ғылыми мәтіндер, мақалалар мәтіндерін авторлармен келісімсіз басқа журналдарға беру, авторлардың материалдарды үшінші тұлғаларға беруі, авторлық құқықты бұзу және редакторлық процестердің құпиялылық принципін бұзу, дәйексөз, плагиат, қолдан жасау және қолдан жасау.

Редакторлардың, рецензенттердің және авторлардың міндеттері мен құқықтары:

Журнал редакторлары қолжазбаларды тек олардың ғылыми маңыздылығы, ақпараттың дұрыс берілуі, қорытындылардың объективтілігі негізінде бағалауға, тек ғылыми пікірталасты ынталандыруға, сондай-ақ автордың жеке деректерін қорғауды қамтамасыз етуге міндетті. Редакторлар сарапшылардың қорытындысымен танысуға және жариялауға қабылданған жұмыстарды жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізуге құқылы.

Редакциялық алқаның мүшелері өздеріне жүктелген жарияланымдар этикасының негізгі талаптарын іске асыру жөніндегі нұсқаулықтарды орындауға; өз жұмысында құпиялылықты сақтауға және өз зерттеулерінде жарияланбаған авторлық ақпаратты пайдаланбауға міндеттенеді. Редакциялық алқа мүшелері журналда жариялау үшін ұсынылған мақалаларды рецензиялауға қатысу үшін белгіленген тәртіппен әртүрлі салалардағы сарапшыларды тартуға құқылы.

Рецензент сараптаманың келісілген мерзімдерін сақтауға, алынған материалды құпия деп қарауға, қарауға ұсынылған материалдарға нақты және дәлелді объективті баға беруге міндетті. Егер мақала тақырыбы оның құзыреттілігік саласында болмаса немесе тез рецензиялау мүмкін болмаса, рецензент редакторларды хабардар етуге немесе рецензиялаудан бас тартуға құқылы.

Авторлар түпнұсқа зерттеудің сенімді нәтижелерін және оның маңыздылығын объективті талқылауды талап етеді. Мақалада жұмыстың тексерілуін қамтамасыз ету үшін жеткілікті мәліметтер болуы керек; автор басқа авторлардың дәйексөздерін қолданған жағдайда міндетті библиографиялық сілтемелермен түпнұсқа жұмыстың ұсынылуын қамтамасыз етуі керек. Авторлардың, егер оларда мемлекеттік, қызметтік немесе коммерциялық құпияға жататын мәліметтер болмаса, ғылыми, ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін баспасөзде жариялауға құқығы бар.

Мүдделер дауласуын, әдепке жат мінез-құлықты анықтау жөніндегі шаралар:

Жеке қызығушылық туындаған кезде, еңбек міндеттерін орындау кезінде этикалық емес мінез-құлық, мүдделер дауласуына әкелуі мүмкін, бұл жағдайда редакциялық алқа өкілі журнал мен университеттің мүдделерін басшылыққа алуы керек.

Мақалаларды қарау немесе түзету, түзетулерді жариялау, кешірім, теріске шығарулар бойынша автормен хат алмасу журнал сайтында жүзеге асырылады.