Біздің зерттеулерімізде біз дендрологиялық нысандарды пайдалана отырып, қоршаған
ортаның сапасын бағалау үшін биоиндикация әдістерін ұсынамыз. Біздің мақсатымыз
Ақтөбе қаласында кәдімгі қарағай инелерінің (Pinus sylvestris) және кәдімгі шыршаның
(Pícea ábies) жағдайын пайдалана отырып, ауа сапасын жылдам бағалау. Осы мақсатқа жету
үшін біз келесі міндеттерді тұжырымдадық: өсімдіктер қауымдастығына радиациялық әсерді
зерттеу, қылқан жапырақты ағаштардың күкірт газына сезімталдығының негізгі
заңдылықтарын және олардың биоиндикацияда қолданылуын анықтау, инелердің ӛмір сүру
ұзақтығын анықтауды үйрену және ауаның ластануына байланысты инелердің зақымдану
дәрежесін бағалауға негізделген әдіс принципін түсіну.
Ақтөбе қаласында ауа сапасын зерттеу барысында қылқан жапырақты ағаштар – кәдімгі
қарағай (Pinus sylvestris), Кәдімгі шырша (Pícea ábies) - биоиндикаторлар ретінде пайдала
нылды. Материалды жинау және оны зерттеу, сондай-ақ кестелерді құру үш ай ішінде,
1 ақпаннан 1 мамырға дейін жүргізілді. Зерттеуді бастау үшін қаланың жеті түрлі аймағынан
қарағай мен шырша инелерінің үлгілері жиналды, олар аз ластанғаннан ластанғанға дейін
есептеулерге сәйкес таңдалды.
Зерттеу нәтижелері бойынша таңдалған аудандардың көпшілігінде ауа үшінші сыныпқа
сәйкес келетіні анықталды - салыстырмалы түрде таза ("норма"). Алайда, екі ауданда ластану
анықталды: тұрғын қалашықта және Жилянкада. Бұл аудандардағы қарағай инелерінің
жағдайы бойынша ластану деңгейі сәйкесінше 33% және 22,5%, ал шырша инелерінің
жағдайы бойынша тұрғын қалашықта 22% құрады. Бұлыңғырлықты анықтау үшін Гертель
сынағын қолдана отырып, Тұрғын үй қалашығында кәдімгі қарағайдың қатты бұлттылығы,
ал Венкада және автовокзалда әлсіз екендігі анықталды. Кәдімгі шыршаның бойында тұрғын
үй қалашығы мен Жилянкада қатты бұлыңғырлық байқалады, ал автовокзалда әлсіз. Қалған
аудандарда бұлыңғырлық байқалмайды.